علي(ع) بزرگترين عامل عزت و سرفرازي امت‌هاي پيشين را اتحاد و اتفاق و بالاترين عامل شکست و ذلت و سقوط آن ها را تفرقه و جدايي مي‌داند.
حـضـرت امـير در نهج البلاغه محور وحدت را رهبري جامعه دانسته، بر محور بودن رهبر و امام تأکيد کرده اسـت، بـا تـوجـه بـه هـمـيـن مـحـور بـود کـه مـسـلمـانـان در زمـان حـضـرت رسـول اکـرم (ع) بـه عزت و شرف رسيدند.
امامت عامل انسجام است، چون يکي از کارهايي که رهبر انجام مي دهد، تشکيل امت است و امت به معناي ملتي است که وحدت هدف داشته باشد. وظيفه امامت، تشکيل امت و وظيفه امت، اطاعت از امامت مي باشد، وحدت امت و امامت، سنگ بناي تشکيل حکومت اسلامي مي باشد که شالوده مکتب تشيع نيز بر آن استوار است.
اجـتـمـاعـي کـه اسـاسـش بـر پـايـه اخـتـلاف و گـرايش هاي متشتّت و پراکنده نهاده شود، جنگ و جدال حکومت هميشگي است و راه فنا و نيستي به رويش باز است.
امام علی(ع) ضمن آنکه تفرقه را عامل ذلت جوامع می‎داند می‎فرماید: به فرجام امور اُمت‌هاي گذشته نيک بنگريد، در آن هنگام که به تفرقه و پراکندگي روي آورده و اُلفـت و دوسـتـي شـان از بـيـن رفـت، سخن هاشان گوناگون (قرائت هايشان متفاوت) و دل هـاشـان از هـم جـدا، بـه حـزب هـا و گـروه هـاي مـخـتـلف تـقـسـيـم شـده و بـا تـفـرقـه در مـقـابـل هم قرار گرفتند، خداوند نيز لباس کرامت و سروري را از آن ها جدا نمود و نعمت هايشان را سلب و به مشکلاتشان درفکند.