همنشینی حرث و نسل
یکی از راه های فساد در زمین هلاک کردن نسل است که نابودی حرث در نابودی نسل تاثیرگذار است. حرث و نسل در آیه 205 سوره بقره کنار هم آمده است.
«وَ إِذا تَوَلَّي سَعي فِي الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فيها وَ يُهْلِکَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الْفَسادَ »
«(به شهادت اينكه ) وقتى بر مى گردند (و يا وقتى به ولايت و رياستى مى رسند ) با تمام نيرو در گستردن فساد در زمين مى كوشند و به مال و جان ها دست مى اندازند با اينكه خدا فساد را دوست نمى دارد.»
در المیزان آمده است: از ظاهر اين عبارت بر مى آيد كه مى خواهد جمله قبلى يعنى فساد در زمين را بيان كند و بفرمايد فساد و افسادش به اين است كه حرث و نسل را نابود كند. اگر نابود كردن حرث و نسل را بيان فساد قرار داده براى اين است كه قوام نوع انسانى در بقاى حياتش به غذا و توليد مثل است اگر غذا نخورد مى ميرد و اگر توليد مثل نكند، نسلش قطع مى شود. انسان در تامين غذايش به حرث يعنى زراعت نيازمند است چون غذاى او يا حيوانى است يا نباتى. حيوان در زندگى و نموش به نبات نيازمند است پس حرث كه همان نبات باشد اصل در زندگى بشراست. بدين جهت فساد در زمين را با هلاكت حرث و نسل بيان كرد پس معناى اين آيه اين شد كه او از راه نابود كردن حرث و نسل در زمين فساد مى انگيزد و در نابودى انسان مى كوشد. آنچه كه در اين آيات آمده مورد تصديق تاريخ قرار گرفته چون مردانى در امت اسلام آمدند و در امر دين و دنيا تصرفاتى كردند كه نتيجه مستقيمش وبال براى دين، انحطاط براى مسلمين، اختلاف در امت بود. كار دين را به جائى كشانيدند كه بازيچه دست هر بازيگر شد و نتيجه اين سعى و
خود كامگي ها فساد زمين شد. اولا بخاطر نابود شدن دين ثانيا به خاطر هلاك انسانيت و به مين جهت است كه مى بينيم در بعضى از روايات هلاكت حرث و نسل به هلاكت دين و انسانيت تفسير شده است.[1]
«حَرْث» به معنى زراعت و «نَسْل» به معنى اولاد است و بر اولاد انسان و غیر انسان اطلاق مى شود. بنابراین هلاک کردن حرث و نسل به معنى از میان بردن هر گونه موجود زنده است اعم از موجودات زنده نباتى یا حیوانى و انسانى. در معنى حرث و نسل تفسیرهاى دیگرى نیز ذکر شده از جمله این که منظور از «حرث» زنانند به قرینه آیه شریفه 223 بقره. منظور از «نسل» اولاد است یا این که منظور از حرث در اینجا، دین و آئین است و نسل مردم ( این تفسیر مطابق حدیثى است از امام صادق(علیه السلام) که در تفسیر «مجمع البیان» نقل شده است).[2] به هر حال ،تعبیر به «یُهْلِکَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ» کلام بسیار مختصر و جامعى است که تولید فساد را در سطح جامعه در زمینه اموال و انسان ها شامل مى شود.[3]
كسانى كه با جعل قوانین و تهاجم فرهنگى، تبلیغات و مواد مخدّر سبب نابودى اقتصاد و نسلنو مىشوند مصداق این آیه و «مفسد فى الارض» هستند. هلاك حرث به معناى محو كشاورزى و هلاك نسل، انحراف نسل آینده است. مفسران در تفاسیر خود احتمال دادهاند كه مراد از «حرث» زنان باشند بدلیل «نساؤكم حرث لكم» و مراد از «نسل» فرزندان است.[4]
[1] .طباطبایی، المیزان، ج 2، ص 142
[2] . طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص300 ج ، ص 55، /ـمجلسی، بحار الانوار، ج 9، ص 189، احادیث 21 و 22، و ج 30، حدیث 221.
[3] . مکارم، نمونه، ج2، ص 91
[4] . قرائتی، نور، ج1، ص 319