محسن افتخاری - مدرس دانشگاه
معصومه وزیری هامّانه (یگانه)-کارشناس حقوق
چکیده
داشتن آرامش و زیستن در محیطی سرشار از صلح و امنیّت از دیرباز، جزء دغدغههای بشریّت بوده است. بر این اساس، جامعه بشری، همواره در تلاش بوده است تا زمینههای پایداری صلح و امنیّت بینالمللی را فراهم سازد. امروزه، این اعتقاد وجود دارد که صلح و امنیّت بین المللی به مفهوم واقعی آن، در سایۀ وجود دموکراسی و رعایت حقوق و آزادیهای بنیادین بشر، شکل میگیرد. از سویی دیگر، لازمه صلح و امنیّت پایدار در جهان، همکاری و روابط دوستانه میان دولتها میباشد. در همین راستا سازمان ملل متّحدو مؤسّسات تخصصی آن، وظیفۀ حفظ صلح و امنیّت بین المللی را برعهده داشته و بسترهای لازم را برای همکاری میان دولتها در زمینههای گوناگون، فراهم مینمایند. هر چند در این میان، به موجب منشور سازمان ملل متّحد، شورای امنیّت، طلایهدار حفاظت از صلح و امنیّت بینالمللی است؛ مؤسّسات تخصصی سازمان ملل متّحد نیز از طریق گسترش روابط و همکاریهای میان دولت ها در حوزه های فعالیت خود، زمینه را برای حفظ و تقویت صلح و امنیّت بین المللی، فراهم میسازند. در این میان، سازمان آموزشی، علمیو فرهنگی سازمان ملل متّحد (یونسکو)، از طریق گسترش همکاریهای میان دولتها در زمینههای آموزشی، علمی و فرهنگی فرهنگی و تأکید بر رعایت دموکراسی و حقوق بشر، نقش خود را در حفظ صلح و امنیّت بینالمللی ایفاء مینماید. بر این اساس، این نوشتار، نقش یونسکو را در حفظ صلح و امنیّت بین المللی، بررسی نموده و راهکارهای یونسکو را برای دستیابی به چنین هدفی، تشریح مینماید. همچنین مقالۀ حاضر، چالشهای فرا روی یونسکو را در حفظ صلح و امنیّت بینالمللی، مورد بحث قرار میدهد. این مقاله، نتیجه میگیرد که برای رفع این چالشها، دولتهای عضو یونسکو بایستی از منافع سیاسی خود، چشمپوشی نموده و با گسترش همکاریها در حوزههای آموزشی، علمی و فرهنگی، یونسکو را در ایفای نقش مؤثّرتر در تداوم حفظ صلح و امنیّت بین المللی، یاری دهند.
واژگان کلیدی: سازمان بینالمللی، سازمان ملل، صلح و آشتی، یونسکو.