آثار نبت:

 نبت آثار و نتایجی دارد که زینت و زیبایی زمین از جمله آن است.

        رویش گیاه، زینت و زیبایی زمین:

   در آیه 24 سوره یونس دنیا به آبی برای عبرت گیرندگان مثل زده شده است. زندگی دنیا مخلوطی از شیرینی ها و تلخی هاست. در این آیه، نبات به معنای گیاه زمین است و گیاهان زینت زمین هستند.   

«إِنَّما مَثَلُ الْحَياةِ الدُّنْيا کَماءٍ أَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَباتُ الْأَرْضِ مِمَّا يَأْکُلُ النَّاسُ وَ الْأَنْعامُ  حَتَّي إِذا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّيَّنَتْ وَ ظَنَّ أَهْلُها أَنَّهُمْ قادِرُونَ عَلَيْها أَتاها أَمْرُنا لَيْلاً أَوْ نَهارا فَجَعَلْناها حَصيداً کَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَتَفَکَّرُونَ »

« مثل دنيا درست مانند آبى است كه از آسمان نازلش مى كنيم، گياه زمين با آن مشروب و مخلوط مى شود، گياهى كه يا از خوردنيهاى مردم است يا از چريدنى حيوانات همين كه زمين منتها درجه خرمى خود را يافت و آراسته شد. مردم آن سرزمين از ما و كار ما بى خبر شده، مى‌پندارند اين خودشان هستند كه اين بهره ها را از زمين گرفته و به چنگ آورده اند ولى ناگهان عذاب ما شبانه يا در روز مى رسد و آن محصول را از بين برده گويى اصلا نبوده، ما آيات را براى مردمى كه تفكر كنند، اين چنين شرح مى دهيم.»

   علامه می گوید: بعد از آنكه خداى سبحان در آيه سابق ذكرى از متاع حيات دنيا به ميان آورد، اينك در اين آيه شريفه از حقيقت امر اين زندگى مثالى آورده كه اگر عبرت گيرنده اى هست با شنيدن اين مثل عبرت بگيرد و اين مثل از باب استعاره تمثيلى است نه از باب تشبيه مفرد به مفرد. هر چند كه جمله كماء انزلناه در نظر ابتدائى به نظر مى آيد كه از باب تشبيه مفرد به مفرد است و نظائر اين مثال در مثلهاى قرآن شايع است. كلمه زخرف به معناى زينت و نيز به معناى بهجت است. جمله لم تغن) از ماده ( غنى است كه اگر در مورد مكان استعمال شود يعنى گفته شود:  فلان غنى فى المكان معنايش اين مى شود كه فلانى در فلان مكان اقامت گزيد و اقامتش در آن مكان طولانى شد و بقيه الفاظ آيه روشن است.[1]

   در آخرین آیه از آیات گذشته، اشاره اى به ناپایدارى زندگى دنیا شده بود و در نخستین آیه مورد بحث این واقعیت ضمن مثال جالبى تشریح شده تا پرده هاى غرور و غفلت را از مقابل دیده هاى غافلان و طغیانگران کنار زند، مى فرماید: زندگى دنیا همانند آبى است که از آسمان نازل کرده ایم. این دانه هاى حیات بخش باران بر سرزمین هاى آماده فرو مى ریزند و به وسیله آن گیاهان گوناگون مى رویند که بعضى از آنها را انسان ها و بعضى را حیوانات مى خورند. یعنى بعضى قابل استفاده براى انسان ها و بعضى براى حیوانات است. این گیاهان علاوه بر خاصیت هاى غذائى که براى موجودات زنده دارند سطح زمین را مى پوشانند و آن را زینت مى بخشند تا آنجا که زمین، بهترین زیبائى خود را از آن گرفته و در پرتو آن تزئین مى شود. در این هنگام شکوفه ها، شاخساران را زینت داده، گل ها مى خندند، گیاهان در پرتو نور آفتاب مى درخشند، ساقه ها و شاخه ها همراه وزش باد در طربند، دانه هاى غذائى و میوه ها کم کم خود را نشان مى دهند و صحنه پر جوش و خروشی را از حیات و زندگى به تمام معنى کلمه مجسم مى کنند که دل ها را پر از امید و چشم ها را پر از شادى و سرور مى سازند. آن چنان که اهل زمین مطمئن مى شوند، مى توانند از مواهب این گیاهان بهره گیرند هم از میوه ها هم از دانه هاى حیات بخششان. اما ناگهان فرمان ما شب هنگام یا در روز فرا مى رسد، (سرماى سخت یا تگرگ شدید یا طوفان در هم کوبنده اى بر آنها مسلّط مى گردد). آنها را چنان درو مى کنیم که گویا هرگز نبوده اند. «لَمْ تَغْنَ» از ماده «غنا» به معنى اقامت کردن در مکانى است. بنابراین جمله «لَمْ تَغْنَ بِالأَمْسِ» یعنى دیروز در این مکان نبوده است. این کنایه از این است که چیزى به کلّى از میان برود آن چنان که گوئى هرگز وجود نداشته و در پایان آیه براى تأکید بیشتر مى فرماید: این چنین آیات خود را براى افرادى که تفکر مى کنند، تشریح مى کنیم. آنچه گفته شد، ترسیم روشن و گویائى از زندگى زودگذر، فریبنده، پر زرق و برق دنیاى مادّى است که نه مقام و ثروتش قابل دوام است و نه جاى امنیت و سلامت مى باشد.[2] منافع باغ ها علاوه بر میوه، منظره زیبا، طراوت، هوای سالم و مانند آن است و برگ بعضی درختان، ریشه و پوست بعضی دیگر جزء مواد خوراکی هستند. بعلاوه اینکه برگ های بسیاری از درختان خوراک مناسبی برای حیوانات است. آیه‏ى قبل دنیا را متاعى ناچیز شمرد و این آیه با تمثیلى زیبا آن را ترسیم مى‏كند. در برخى روایات این آیه رمز ظهور حضرت مهدى‏علیه السلام به شمار آمده است كه هرگاه زمین غرق در زرق، برق و مادیّات شد با امر الهى و انقلاب مكتبى همه چیز عوض مى‏شود . [3]

    زینت انسان ایمان است و زینت زمین گیاهان هستند. همان گونه كه رویاندن گیاهان به دست خداست، خشكاندن و نابود كردن آن هم به دست اوست. عمر انسان در دنیا همچون عمر سبزه‏ها وگلها كوتاه وگذراست. در مثال هاى قرآن، دلبستگى و مغرور شدن به دنیا نشانه‏ى كوته‏فكرى و مغرور نشدن به آن نشانه‏ى اندیشه و فكر است.[4]

[1] . طباطبایی، المیزان، ج 10، ص 31

[2] . مکارم، نمونه، ج 8، ص 327

[3] . حویزی، نورالثقلین، ج 2، ص 299

[4] . قرائتی، نور، ج 3، ص 558